Hầu hết các nghiên cứu trước đây về di dân và sức khoẻ tập trung xem xét người di cư và ít chú trọng đến những vấn đề liên quan đến sức khỏe và phúc lợi của những người ở lại. Bài viết này nhằm tìm hiểu tác động về mặt sức khỏe của lao động đi làm ăn xa từ góc độ cộng đồng địa phương. Thoát ly đi làm của quần thể lao động nông thôn và nguy cơ phơi nhiễm đối với các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bao gồm cả HIV/AIDS khi xa nhà có thể tác động đến người thân và gia đình khi họ về thăm nhà hoặc quay về sống tại quê hương. Vấn đề rất đáng quan tâm là sự lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục mà người đi làm ăn xa đem về cho vợ/chồng của mình ở quê nhà. Người phụ nữ nông thôn và nhất là người vợ thường ở vị trí bị động, dễ tổn thương đối với HIV do từ người chồng đi làm ăn xa đem về. Đối với nhiều gia đình, đó là những mối quan hệ giằng xé giữa nguy cơ lây nhiễm HIV/AIDS với tình yêu, tình cảm vợ chồng, thu nhập và nguồn sinh kế mà di cư đi làm ăn xa đem lại. Bài viết kết luận bằng một số đề xuất khuyến nghị phù hợp đối với chính sách và chương trình nhằm đáp ứng nhu cầu cần được bảo vệ và các kỹ năng phòng chống HIV/AIDS trong cộng đồng di cư cũng như cộng đồng ở lại quê nhà, theo hướng xây dựng các mô hình di cư an toàn.