Đặt vấn đề: Mối liên quan giữa polyp tuyến và ung thư đại – trực tràng đã khẳng định chắc chắn. Cắt polyp tuyến qua nội soi đã chứng minh hiệu quả làm giảm đến 90% tỉ lệ bệnh mới mắc ung thư đại – trực tràng. Mục tiêu: Phân tích đặc điểm mô bệnh học của polyp tuyến đại – trực tràng theo vị trí và kích thước của polyp nhằm đề xuất cách xử trí polyp đơn giản. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu 150 bệnh nhân đến nội soi đại tràng và được cắt polyp qua nội soi tại bệnh viện Đại học Y Dược từ tháng 11/2006-06/2007. Nghiên cứu được tiến hành theo phương pháp tiến cứu, mô tả cắt ngang. Kết quả: Polyp tuyến thường gặp ở lứa tuổi 58±16 cao hơn tuổi của bệnh nhân có polyp có bản chất không phải mô tân sinh (nom-neoplastic polyp) là 34±16 (p<0,0001). Polyp tuyến chiếm đa số ở mọi phân nhóm theo kích thước polyp với tỷ lệ chung là 87,2% (136/156). Polyp tuyến nguy cơ cao có tỉ lệ tăng dần theo kích thước: tỉ lệ tương ứng với kích thước ≤5mm, 6-10mm và >20mm lần lượt là: 7%, 26,2%, 85,2% và 87,5%. Có 2,8% (4/156) trường hợp polyp ung thư hóa. Các polyp ở người trên 50 tuổi, gặp ở đoạn đại tràng gần (ngoài trực tràng – đại tràng chậu hông) đều là polyp tuyến trong khi các polyp có bản chất không phải mô tân sinh chỉ gặp ở vùng trực tràng – đại tràng chậu hông. Kết luận: Phân tích phân bố theo vị trí và kích thước của polyp tuyến góp phần cung cấp những thông tin giá trị giúp hướng dẫn thái độ tiếp cận xử trí polyp qua nội soi.