Đặt vấn đề: Hệ tĩnh mạch đơn là hệ tĩnh mạch phụ từ hệ cửa dẫn máu về tuần hoàn hệ thống khi có tắc nghẽn tính mạch cửa. Mục tiêu: Khảo sát các đặc điểm hình thái của hệ tĩnh mạch đơn ở người Việt Nam làm cơ sở cho giảng dạy và phục vụ lâm sàng; Thử tìm một cơ sở giải phẫu học để giải thích về huyết động học trong hệ tĩnh mạch đơn. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu 50 mẫu tĩnh mạch đơn trên xác người (47 nam và 3 nữ) 30 đến 65 tuổi, từ 1998 đến 2000 và nghiên cứu lâm sàng trong hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch cửa tại bộ môn Giải phẫu học của Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh. Kết quả: Về các dạng của tĩnh mạch đơn chỉ tìm thấy các dạng trung gian nhưng phân phối khá đều. Các nhánh nối ngang luôn nằm sau động mạch chủ, thường gặp nhất ở ngang mức đốt sống ngực 8, số lượng giảm dần từ trên xuống dưới. Đường kính của tĩnh mạch đơn lớn nhất ở chỗ đổ vào tĩnh mạch chủ trên, ngang đốt sống ngực 5, giảm dần từ trên xuống dưới. Một số dạng có thể ảnh hưởng đến tình trạng huyết động học do vị trí và kích thước của các tĩnh mạch trong hệ tĩnh mạch đơn. Kết luận: Kết hợp với nghiên cứu các thông số sinh lý (AzBF…) và đo các thông số này liên tục để xác định ảnh hưởng của tình trạng sinh lý lên cấu trúc của hệ tĩnh mạch đơn. Các tác giả cũng ghi nhân đặc điểm của các nhánh nối của hệ tĩnh mạch đơn với các tĩnh mạch tay đầu, số lượng tĩnh mạch thực quản, nguyên ủy của các tính mạch đơn dưới cơ hoành.