Đặt vấn đề: Thanh Hóa phát hiện trường hợp nhiễm HIV đầu tiên năm 1995, cho tới nay số nhiễm HIV/AIDS liên tục tăng hàng năm. Đặc biệt huyện Quan Hóa có tới 131 trường hợp nhiễm HIV. Mục tiêu: Xác định tỷ lệ nhiễm HIV, giang mai và mô tả kiến thức, hành vi nguy cơ lây nhiễm HIV của đồng bào dân tộc người Thái tại 2 huyện miền núi tỉnh Thanh Hóa, từ đó đề xuất những mô hình can thiệp dự phòng phù hợp. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Điều tra cắt ngang và phỏng vấn 317 hộ gia đình dân tộc Thái (820 người được phỏng vấn), gồm cả nam và nữ tuổi 15-49 tại huyện Quan Hóa và Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa. Kết quả: Tỷ lệ sử dụng bao cao su rất thấp: 7% sử dụng bao cao su trong lần quan hệ tình dục gần đây nhất và 3,1% sử dụng bao cao su trong 12 tháng qua. 90,6% người dân có nghe nói về HIV/AIDS nhưng tỷ lệ hiểu biết đầy đủ khá thấp, chỉ có 19,5% trong nhóm nữ trả lời đúng 5 câu hỏi. Tỷ lệ người đã từng nhận được thông tin tuyên truyền về phòng chống HIV rất cao (99,6%) nhưng ít người đã từng nhận được các hỗ trợ về phòng chống HIV/AIDS bao gồm bao cao su (25,2%), bơm kim tiêm (8,9%), khám chữa các bệnh lây truyền qua đường tình dục (13,8%) và tư vấn xét nghiệm HIV (2,0%). Tỷ lệ hiện mắc giang mai là 0,2%, tỷ lệ hiện mắc HIV là 3,3%, trong đó nam chiếm 88,8% và hầu hết liên quan đến tiêm chích ma túy. Kết luận: Các số liệu thu được trong điều tra này sẽ giúp cho việc lập kế hoạch can thiệp và xây dựng các mô hình phù hợp về phòng chống HIV/AIDS cho nhóm đồng bào dân tộc thiểu số ở Thanh Hóa.