Đặt vấn đề: Viêm và đau là hai triệu chứng rất thường gặp trong bệnh trĩ. Căn cứ vào cơ chế bệnh sinh của bệnh trĩ và công năng của một số dược liệu, bài thuốc bổ trung ích khí gia vị đã được xây dựng và bào chế dưới dạng chè tan để điều trị trĩ. Mục tiêu: Để có cơ sở khoa học cho việc ứng dụng bài thuốc Bổ trung ích khí gia vị trong điều trị trĩ các tác giả tiến hành nghiên cứu tác dụng chống viêm và giảm đau trên thực nghiệm. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu bài thuốc chè tan Bổ trung ích khí gia vị thực nghiệm trên chuột nhắt trắng chủng Swiss. Kết quả: Chè tan Bổ trung ích khí gia vị cả hai liều 4,2g/kg và 8,4g/kg có tác dụng chống viêm cấp tương đương Aspegic 150mg/kg và có tác dụng giảm trọng lượng u hạt tương đương với prednisolon 5mg/kg. Chè tan liều 14,4g/kg có tác dụng chống viêm mạn tương đương với prednisolon 5mg/kg với sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (P<0,05). Loại chè tan 14,4g/kg có tác dụng giảm rõ rệt số cơn quặn đau từ phút thứ 5 đến phút thứ 25 sau khi tiêm acid acetic tương đương Aspegic liều 100mg/kg với sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0,05). Kết luận: Bổ trung ích khí gia vị là bài thuốc được sử dụng trong điều trị trĩ có hiệu quả.