Đặt vấn đề: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (BPTNMT) có tỉ lệ mắc bệnh cao, là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ 4 sau các bệnh về tim, ung thư và tai biến mạch máu não. Mục tiêu: Đánh giá đặc điểm thông khí phổi, điện tim, siêu âm tim Doppler ở bệnh nhân tâm phế mạn và mối liên quan giữa các giai đoạn bệnh và thể bệnh của BPTNMT với các giai đoạn bệnh của tâm phế mạn (TPM). Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu 77 bệnh nhân mắc BPTNMT đã điều trị tại Bệnh viện 103 từ tháng 10/2006 đến 7/2007. Bệnh nhân được chia làm 2 nhóm: nhóm bệnh gồm 47 bệnh nhân BPTNMT giai đoạn II, giai đoạn III, giai đoạn IV có biểu hiện của TPM; nhóm chứng gồm 30 bệnh nhân BPTNMT giai đoạn II, giai đoạn III chưa có biểu hiện TPM. Sử dụng phương pháp cắt ngang, tiến cứu, mô tả có đối chứng. Kết quả: Rối loạn thông khí phổi ở nhóm TPM do BPTNMT nặng hơn so với bệnh nhân BPTNMT không có TPM với p<0,05. Nhóm TPM do BPTNMT thể rối loạn thông khí hỗn hợp là 78,7% cao hơn nhóm BPTNMT chưa có TPM (63,3%). Về điện tim, chỉ gặp dầy nhĩ phải, thất phải ở TPM giai đoạn II và III. Giai đoạn II, giãn nhĩ phải là 75%, giãn thất phải là 68,8%; giai đoạn III, giãn nhĩ phải và thất phải gặp ở tất cả các bệnh nhân (100%). Có sự tăng áp lực động mạch phổi ở bệnh nhân TPM do BPTNMT ở giai đoạn khi chưa có biểu hiện suy tim phải trên lâm sàng và biểu hiện bất thường của nhĩ phải thất phải trên điện tim, siêu âm tim. Giá trị trung bình PAPm ở giai đoạn I là 20,8±4,9; giai đoạn II là 28,3±4,3; giai đoạn III là 37,6±2,2. Áp lực động mạch phổi tăng dần theo giai đoạn của bệnh. Giảm chức năng tâm trương thất phải chỉ gặp thể giãn bất thường và giả bình thường và tăng dần theo giai đoạn. Thể giãn bất thường giai đoạn I gặp 100%, giai đoạn II gặp 71,9%, giai đoạn III gặp 20%. Thể giả bình thường: không có giai đoạn I; giai đoạn II là 28,1%, giai đoạn III là 80%. Kết luận: Giai đoạn của BPTNMT càng nặng thì tỷ lệ biến chứng TPM càng nhiều và mức độ suy tim phải càng nặng. Typ BB sớm dẫn đến TPM hơn typ PP và mức độ suy tim phải cũng thường nặng hơn.