Đặt vấn đề: Nấm ký sinh gây bệnh cho người là các vi nấm. Mỗi loại vi nấm có một hướng tính đặc biệt với từng tạng, từng cơ quan. Mục tiêu: Nhận xét hình ảnh nội soi, mô bệnh học và sơ bộ nhận xét kết quả cấy nấm của người nhiễm nấm thực quản. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu 41 người được chọn từ 3296 người đến nội soi đường tiêu hóa trên tại 4 phòng nội soi của 3 bệnh viện: Bạch Mai, Hữu Nghị, Trung ương Quân đội 108 và phòng khám trường Đại học Y Hà Nội từ 2/2006 đến 7/2006. Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu mô tả cắt ngang, tiến cứu. Kết quả: Hình ảnh nội soi thực quản cho thấy vị trí tổn thương hay gặp là 1/3 dưới (92,7%), mức độ tổn thương thực quản theo phân loại Kodsi hay gặp là độ II (46,3%). Cấy nấm chủng C.albicans gặp nhiều nhất: 82,5%. Chẩn đoán viêm thực quản do nấm Candida chiếm tỷ lệ thấp 22%. Kết luận: Mô bệnh học là “tiêu chuẩn vàng”. Phương pháp chẩn đoán hiệu quả nhất là nội soi thực quản. Soi trực tiếp và cấy nấm để chứng minh sự có mặt của nấm Candida gây bệnh. Tuy nhiên, mô bệnh học thì âm tính nhiều, nội soi thì có thể chẩn đoán không chính xác trong trường hợp không điển hình, và soi trực tiếp, cấy nấm có thể dương tính ở người khỏe mạnh (vì Candida sống cộng sinh). Do đó, phương pháp chẩn đoán bệnh viêm thực quản do nấm đòi hỏi phải có hệ thống (phối hợp nhiều kỹ thuật, phối hợp giữa lâm sàng và cận lâm sàng).