Đặt vấn đề: Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng (TVĐĐCSTL) là nguyên nhân chính gây nên bệnh cảnh lâm sàng của hội chứng thắt lưng hông. Bệnh thường gặp và xảy ra ở mọi lứa tuổi, nghề nghiệp, đời sống kinh tế và tầng lớp xã hội khác nhau. Sự xuất hiện của phương pháp tạo ảnh cộng hưởng từ đã tạo hiệu quả cao cho việc chẩn đoán, điều trị và nghiên cứu loại bệnh này. Mục tiêu: Xây dựng những chỉ tiêu giúp định hướng chẩn đoán bệnh nhanh, chính xác; Kết hợp với những đặc điểm của hình ảnh cộng hưởng từ nhằm xác định, đánh giá mức độ, vị trí tổn thương tạo cơ sở khoa học cho công tác quản lý, theo dõi và điều trị bệnh theo từng giai đoạn. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu tiến hành trên 113 bệnh nhân TVĐĐCSTL đã được xác định thông qua chẩn đoán trên thăm khám lâm sàng và qua hình ảnh chụp cộng hưởng từ tại Bệnh viện Quân y 108 từ 11/2005 đến 07/2007. Đề tài được tiến hành theo phương pháp tiến cứu và mô tả. Kết quả: Bệnh TVĐĐCSTL thường gặp nhiều ở lứa tuổi 40-60, chiếm 68,13%, chủ yếu trên nam giới và thường xuất hiện sau một chấn thương hay vì chấn thương kéo dài. Hội chứng cột sống và hội chứng rễ thần kinh đóng vai trò quan trọng trong chẩn đoán TVĐĐCSTL. Hình ảnh cộng hưởng từ cho phép xác định vị trí thoát vị: vị trí tầng đĩa đệm thoát vị hay gặp nhất là L4-L5 (58,62%). Hình ảnh các đĩa đệm thoát vị chèn ép trực tiếp rễ thần kinh gặp trên 65 bệnh nhân (57,52%). Tỷ lệ hẹp ống sống đạt mức 37,12%. Kết luận: Ứng dụng phương pháp chụp cộng hưởng từ vào chẩn đoán TVĐĐCSTL không chỉ nhằm xác định vị trí khu trú tổn thương mà còn khẳng định được cả mức độ và hình thái học của đĩa đệm thoát vị, tạo cơ sở khoa học cho viêc chẩn đoán, điều trị bệnh theo từng giai đoạn được phù hợp và chính xác.