Mục tiêu: tìm hiểu thực hành chăm sóc trẻ sơ sinh (TSS) tại cơ sở y tế và tại nhà nhằm phát hiện các thực hành không tốt, để có cơ sở xây dựng kế hoạch can thiệp nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe giảm tỷ lệ bệnh tật và tử vong sơ sinh.
Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu định tính (thảo luận nhóm và phỏng vấn sâu) bao gồm các nữ hộ sinh ở các trạm y tế (TYT), nhân viên y tế thôn bản, cộng tác viên dân số và các bà mẹ (BM) có con dưới 6 tháng tuổi ở 2 huyện miền núi của tỉnh Thanh Hóa.
Kết quả: TSS đã nhận được một số chăm sóc tốt như bảo đảm vệ sinh khi đỡ đẻ, tại TYT đã thực hiện cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau đẻ, cân cho trẻ và một số TYT có tiêm phòng viêm gan B. Tuy nhiên, còn tồn tại những thực hành không tốt như cho trẻ ăn các thức ăn khác trước khi bú sữa mẹ lần đầu, băng kín rốn, không tiêm vitamin K1, không nhỏ mắt cho trẻ, không cho trẻ nằm cạnh mẹ sau khi đẻ. Tại cơ sở y tế, hút nhớt được sử dụng như một thực hành thường qui cho tất cả các trẻ, không có chăm sóc đặc biệt cho các trẻ đẻ non/sinh đôi và cho trẻ về nhà quá sớm, trước 6 giờ sau đẻ. Những trường hợp đẻ tại nhà, vẫn còn tình trạng dùng cật tre, nứa cắt rốn, lau rửa trẻ ngay sau đẻ.
Kết luận: TSS ở khu vực nghiên cứu chưa nhận được đầy đủ các chăm sóc thiết yếu. Còn nhiều thực hành chưa đúng, có thể là nguy cơ bệnh tật và tử vong cho trẻ. Cần có những can thiệp tích cực xây dựng mô hình chăm sóc thích hợp ở cả cơ sở y tế và cộng đồng nhằm tăng cường sức khỏe và giảm tỷ lệ tử vong sơ sinh.