Đặt vấn đề: Giảo cổ lam còn được gọi là cây cổ yếm. Theo GS.TS Võ Văn Chi, dược liệu có tác dụng tiêu viêm, giải độc, ngừng ho và long đờm. Mục đích: Trình bày kết quả nghiên cứu về tác dụng ức chế khối u của saponin chiết từ Giảo cổ lam. Đối tượng và phương pháp: Sử dụng phương pháp của Ramanathan R. và cộng sự, tiến hành thí nghiệm trên chuột nhắt trắng chủng Swiss có trọng lượng 20±1g, đạt tiêu chuẩn thí nghiệm do Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cấp. Chuột được chia thành 2 lô (lô điều trị và lô đối chứng), mỗi lô 10 con cho uống và bôi chế phẩm saponin chiết xuất từ Giảo cổ lam. Kết quả: Quan sát sự hình thành và phát triển khối u ở chuột cho thấy: sự xuất hiện khối u ở lô chuột dùng chế phẩm saponin của Giảo cổ lam chậm hơn 3 tuần so với lô đối chứng. Chế phẩm saponin của Giảo cổ lam có tác dụng ức chế khối u rõ rệt: ở cuối đợt thí nghiệm chỉ có 3/10 con chuột mang khối u và số lượng khối u ở các con chuột cũng ít, chỉ có 1 u trên 1 con chuột. Lô đối chứng có 8/10 con chuột mang tổng số 25 khối u, trong đó có 5 con chuột mang từ 2 khối u trở lên, đặc biệt có chuột mang 13 u to nhỏ khác nhau. Các u kích thước lớn chỉ thấy ở nhóm chuột đối chứng. Kết luận: Thuốc gây u độc đối với gan, ít độc đối với thận của chuột thí nghiệm. Chế phẩm saponin của Giảo cổ lam có tác dụng hạn chế ngộ độc gan trong mô hình thực nghiệm.