Đặt vấn đề: Trẻ thiếu tháng, nhất là những trẻ sinh ra trước 33 tuần tuổi thai, có nguy cơ mắc phải bệnh màng trong hay còn gọi là hội chứng suy hô hấp (HCSHH) do thiếu hụt surfactant. Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả điều trị và dự phòng của surfactant trong việc giảm thiểu nguy cơ và tử vong do HCSHH ở trẻ thiếu tháng. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu 83 trẻ thiếu tháng có tuổi thai từ 27 đến 33 tuần được điều trị surfactant thay thế tại khoa Nhi bệnh viện Hùng Vương từ 1999-2005. Trong số này 45 trẻ thuộc nhóm điều trị dự phòng, 38 trẻ thuộc nhóm điều trị cấp cứu. Nghiên cứu tiến hành theo phương pháp thử nghiệm lâm sàng có đối chứng. Kết quả: Tỉ lệ HCSHH phát triển hoặc không hồi phục là 5,4% trong nhóm dự phòng so với 21,1% trong nhóm cấp cứu (p<0,001). Chỉ số Silverman thấp hơn và nồng độ oxy thấp hơn đáng kể trong nhóm dự phòng so với nhóm cấp cứu (p<0,001). Tuy nhiên sự khác biệt về tử vong sơ sinh giữa hai nhóm không có ý nghĩa thống kê: 8,9% trong nhóm dự phòng, so với 15,8% trong nhóm cấp cứu. Kết luận: Surfactant thay thế có khả năng giảm tử vong và biến chứng khác của HCSHH đối với trẻ thiếu tháng, nhất là khi được điều trị dự phòng.