Mục đích: mô tả hình ảnh ung thư đại trực tràng (ĐTT) qua chẩn đoán nội soi, phân tích mối liên quan giữa ung thư ĐTT với polip ở ĐTT. Đối tượng: 252 bệnh nhân, tuổi từ 13-75, 134 nam và 118 nữ, loại trừ những trường hợp soi thất bại do chuẩn bị đại tràng kém. Phương pháp: các thông tin về triệu chứng lâm sàng, mô tả hình ảnh nội soi, chẩn đoán cuối cùng đều được đưa vào máy vi tính, phân tích bằng phần mềm Foxpro 2,5 và Epi Info 6. Kết quả: tác giả đã tổng kết về các vấn đề triệu chứng lâm sàng dẫn đến chỉ định nội soi, kết quả nội soi, thương tổn nội soi và nhận định kết quả, vị trí thương tổn; liên quan xét nghiệm tế bào học và liên quan triệu chứng lâm sàng, x quang và thương tổn soi. Kết luận: 85 ca ung thư (33,7%) và 41 ca polip (16,3%). Trong đó đa polip gặp 9 ca; đặc biệt là ung thư kèm theo có polip gặp 12 ca (14,1%). Hình ảnh ung thư trong nội soi chủ yếu thấy sùi (82/85), số ít biểu hiện bằng ổ loét sâu. Bấm sinh thiết xét nghiệm tế bào học nhanh 85,5% thấy có tế bào ung thư: mô bệnh học xác định 83,8% thấy tổ chức ung thư. Cần thăm dò nội soi toàn bộ đại tràng đối với các ung thư ĐTT vì tỉ lệ kèm polip cao, và một số trường hợp nhiều ổ ung thư ổ.